مایکروسافت آفیس
مایکروسافت آفیس یک مجموعه اداری در بر گیرنده‌ی نرم‌افزارهای یکپارچه با هم، سرورها و سرویس‌ها است که برای سیستم‌عامل‌های مایکروسافت ویندوز و مک اواس ده ساخته شده است. مایکروسافت آفیس در سال ۱۹۸۹ برای سیستم‌عامل مک اواس اکس معرفی شد و در سال بعد یعنی ۱۹۹۰ نسخه تحت ویندوز آن نیز به بازار آمد. اولین نسخه از مجموعه مایکروسافت آفیس شامل برنامه‌های مایکروسافت ورد، مایکروسافت اکسل و مایکروسافت پاورپوینت بود. همچنین برنامه‌های مایکروسافت اکسس و اسکجول پلاس در نگارش حرفه‌ای این نسخه وجود داشت.
واپسین نگارش مایکروسافت آفیس، آفیس 2013 نام دارد که در تاریخ 25 اکتبر 2013 برای مایکروسافت ویندوز منتشر شد و آخرین نسخه تحت سیستم‌عامل مک اواس اکس نیز آفیس ۲۰۰۸ نام گرفته است که در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۰۸ منتشر شده است. آفیس ۲۰۰۷/آفیس ۲۰۰۸ در بردارندهٔ رابط کاربری جدیدی است و از فرمت‌های جدید موسوم به Office Open XML با فرمت‌های docx، xlsx، pptx سود می‌برد. ضمن اینکه مایکروسافت قابلیت جدید، رایگان و افزودنی با نام بستهٔ هماهنگ سازی مایکروسافت آفیس (به انگلیسی: Microsoft Office Compatibility Pack) ایجاد کرده است تا کاربران بتوانند با برنامه‌های پیشین آفیس هم‌چون برنامه‌های آفیس ۲۰۰۳ و آفیس ۲۰۰۰٬ پرونده‌ها با ریخت و فورمت Office Open XML file format را باز کنند. برای نمونه با مایکروسافت آفیس ورد ۲۰۰۳ که به گونه‌ی کارخانه‌ای ناتوان از گشودن و سپاردن در پسوند docx است٬ بتواند پسوند docx را گشوده و آن را ویرایش کرده و آن را ذخیره و سپارش کند.
طبق تحقیقات کمپانی Forrester Research تا تاریخ ژوئن ۲۰۰۹ بعضی از نسخه‌های مایکروسافت آفیس در ۸۰ درصد موارد تجاری و اداری استفاده شده‌است و ۶۴ درصد این موارد از آفیس ۲۰۰۷ استفاده کرده‌اند.
تاریخچهٔ نگارش‌ها
نگارش‌های تحت ویندوز
مایکروسافت آفیس ۳٫۰
مایکروسافت آفیس ۴٫۰
مایکروسافت آفیس ۴٫۳
مایکروسافت آفیس ۹۵
مایکروسافت آفیس ۹۷
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۰
مایکروسافت آفیس اکس‌پی
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۳
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۷
مایکروسافت آفیس ۲۰۱۰
مایکروسافت آفیس ۲۰۱۳
نگارش‌های تحت مک اواس اکس
مایکروسافت آفیس برای مک
مایکروسافت آفیس ۱٫۵ برای مک
مایکروسافت آفیس ۲٫۹ برای مک
مایکروسافت آفیس ۴٫۰ برای مک
مایکروسافت آفیس ۹۸ نسخهٔ مکینتاش
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۱
مایکروسافت آفیس v.X
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۴ برای مک
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۸ برای مک
مایکروسافت آوت لوک
مایکروسافت اوت لوک (به انگلیسی: Microsoft Outlook) نرم‌افزار مدیریت ایمیل است که برای اولین بار در سال نود به همراه بستهٔ آفیس رونمایی شد.
این برنامه جزو مجموعه نرم‌افزارهای آفیس می‌باشد. این برنامه برای مدیریت ایمیلها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین یک سرویس ایمیل دهی نیز هست.
مایکروسافت اس‌کیوال سرور
مایکروسافت اس.کیو.ال سرور یا مایکروسافت سی‌کول سرور (به انگلیسی: Microsoft SQL Server) یک نرم‌افزار سیستم مدیریت بانک‌های اطلاعاتی است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده می‌شود. برخی از ویژگیهای این سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها به این شرح است:
بانک اطلاعاتی رابطه‌ای
امکان استفاده از: trigger, View, Stored procedure
پشتیبانی از XML
OLAP
بسیار قدرتمند و بدون محدودیت حجم و تعداد رکورد
پشتیبانی از FullText Search برای سرعت در بازیابی اطلاعات و استفاده از زبان طبیعی در جستجوها
SQL Server 2008
نسخهٔ بعدی سرور SQL سرور SQL2008 می‌باشد با کد نامگذاری «کاتمایی» که برای ارائه به بازار 27فوریه سال 2008 پیشنهاد گردیده و سپس (RTM) در Q32008 عرضه گردید.
آخرین CTP در 19فوریه سال 2008 عرضه گردید. اهداف SQL Server 2008 ایجاد و مدیریت داده‌ها به شکل هماهنگی، سازماندهی و محافظت به شکل اتوماتیک می‌باشد. با توسعه دائمی SQL Server در عرضه تکنولوژی اتلاف وقت به نزدیک صفر رسید.
SQL Server 2008 همیشه در برگیرنده حمایت از داده‌های ساختاری یا نیمه‌ساختاری می‌باشد که این امر شامل قالبهای رسانه‌ای دیجیتال برای عکسها، صوتی، تصویری و دیگر داده‌های چند رسانه‌ای می‌باشد.
در نسخهٔ جدید، اکثر داده‌های چندرسانه‌ای را میتوان به عنوان BLOB (بخش بزرگ بانیری) ذخیره‌سازی کرد. آگاهی درونی از داده‌های چندرسانه‌ای به ما این اجازه را خواهد داد که کارکردهای تخصیص یافته را اجرا نماییم. براساس نظرات پل فلس‌نر، معاونت ارشد مایکروسافت، کاربران سرور SQL Server 2008 شرکت مایکروسافت میتوانند به ذخیره‌سازِی داده‌های پشتیبانی شده برای داده‌هایی با تنوع متفاوت بپردازد: XML، پست الکترونیکی (email)، زمان/تقویم، فایل، پرونده .... از جمله این داده‌ها می‌باشند. همین طور با SQL Server 2008 به خوبی میتوان به اجرای عملیاتی چون جستجو، پرس‌وجو، تجزیه‌وتحلیل، تقسیم‌بندی و انطباق همه نوع از داده‌ها پرداخت. از انواع دیگری از داده‌هایی جدید میتوان از اختصاص داده‌ها و نوع‌های زمانی و انواعی از داده‌های فضایی نام برد که داده‌های وابسته به مکان می‌باشند.
پشتیبانی بهتر برای داده‌های غیرساختاری یا نیمه‌ساختاری با استفاده از بخش * FILESTREAMانجام شده. این نوع از داده‌ها میتوانند اضافه شده یا اینکه برای بازگرفت به هر فایل ذخیره شده، شد سیستم فایلها بکار رونده داده‌های منسجم یا فراداده‌ها در هر فایل باید در پایگاه داده‌های SQL Server ذخیره شوند. و در آنجا اجزا غیرساختاری در سیستم فایل ذخیره می‌شوند. اکثر فایلها میتوانند هم از طریق کنترل‌کننده فایل Win32 و هم از طریق SQL Server با استفاده از T-SQL در پایگاه داده‌ها قرار گیرند.
انجام و دستیابی به داده‌های فایل به عنوان یک BLOB باینری محسوب می‌شود. پشتیبانی و ذخیره‌سازی در پایگاه داده‌ها پشتیبانی و ذخیره‌سازی فایلهای مرجع می‌باشد.
SQL Server 2008 همین طور از سلسله مراتب داده‌های اصلی پشتیبانی میکند و در برگیرندهٔ مفهوم T-SQL می‌باشد که مستقیماً با آنها سروکار دارد بدون اینکه به تحقیق بازگشتی بپردازد.
داده‌های فضایی میتوانند به دو صورت ذخیره‌سازی شوند. یک «زمین صاف» (هندسه یا هندسه مسطح) که نوعی از داده‌ها می‌باشند که ارائه‌دهندهٔ داده‌های هندسی فضایی می‌باشند و به شکلهایی که رد اصل به صورت سیستمهای طراحی کروی و همپایه و... هستند پیش‌بینی شده‌اند. صورت دیگر نوع داده‌های «زمین کروی» (هندسی) هستند که به استفاده از مدلهای بیضی شکل آنچه که در زمین به صورت منفرد و پیوسته تعریف می‌شوند، می‌پردازند.
SQL Server در برگیرنده ویژگیهای بهتری در زمینه فشردگی و متراکم داده می‌باشد و بنابراین در بهبود یافتن توانایی اسکالر به ما کمک میکند. این بخش همین طور دارای اقتدار منابع بوده و به ما این اجازه را میدهد که به ذخیره‌سازی منابع برای کاربران بپردازیم.
SQL Server در بردارندهٔ قابلیتهایی برای شفاف‌سازی داده‌ها برای فشرده‌سازی و ذخیره آنها می‌باشد SQL Server کتمایی از موجودیت ساختار *ADO.NET پشتیبانی کرده و به ثبت ابزارها، همانندسازی و تعریف داده‌ها می‌پردازد. تعریف داده‌ها به ساختن مدل داده‌های موجود خواهد پرداخت.
سرویس‌های ثبت‌کنندهٔ SQL Server به ثبت جداول با قابلیتهایی از تطبیق داده‌ها و تجسم محصولات خواهند پرداخت.
آنچه که به وسیلهٔ مایکروسافت از مدیریت جانبی حاصل می‌شود اجازه میدهد که سیاست پیکربندی و محدودیتها در پایگاه کامل داده‌ها و جداول مورد اطمینان بطور دستوری ایجاد گردد.
نسخهٔ مدیریت استادیو {{|5}} SQL Server شامل SQL Server 2008 می‌باشد که به پشتیبانی از جستجوگر SQL می‌پردازد. علاوه بر این به وسیلهٔ CTP رایج انتخاب لازم برای تحقیق و بررسی محدود می‌شود. این امر باعث ساختارهای دیگری از T-SQL در انتشارات بعدی می‌گردد. * SQL Server 2008 به ایجاد پایگاه داده‌های موجود از طریق بدنه قدرت ویندوز و کاربرد مدیریت در دسترسی می‌پردازد. بنابراین سرور و همهٔ نمونه‌های پیوسته میتوانند به وسیله بدنهٔ قدرت ویندوز اداره شوند. * Editions شرکت مایکروسافت به ایجاد سرور SQL موجود در نسخه‌های چندگانه کرد که دارای دستگاه‌هایی با ویژگی متفاوت و کاربرانی با اهداف متمایز بود.
آخرین ویرایش :
SqlServer 2014
ویرایش‌های مختلف
سرور SQL ویرایش متراکم (SQL CE)
این ویراستار فشرده یک موتور با پایگاه داده‌های مستحکم می‌باشد. به جهت اندازه کوچک آن دارای دستگاهی با ویژگیهای کاهش‌دهنده در مقایسه با ویراستارهای دیگر می‌باشد. این وسیله به وسیلهٔ پایگاه داده‌ها با سایز حداکثر 4GB محدود شده و نمی‌تواند براساس سرویس ویندوز عمل نماید ویراستار متراکم باید تابع تقاضای کاربرد می‌باشد.
سرور SQL ویرایش محدود (SQL Server Express)
سرور SQL با ویراژ پرسرعت یک میزان پایین، ویراژ آزاد از سرور SQL می‌باشد که در برگیرنده موتور مرکزی پایگاه داده‌هاست. در حالیکه هیچ گونه محدودیتی در شماره پایگاه داده‌ها یا کاربران پشتیبانی شده وجود ندارد پایگاه داده‌های کلی به ذخیره‌سازی در بخشهای مجزا می‌پردازد. هدف از این کار جایگزینی *MSDE می‌باشد. سرویس جستجوگر متن کامل به عنوان یک بخش ضمیمه در سرور SQL با ویراژ پرسرعت قرار می‌گیرد. بطور کلی نسخهٔ سرور SQL مدیریت استودیو برای عمل ویراستاری در دسترس می‌باشد.
سرور SQL ویرایش گروه کاری
سرور SQL با ویراژ کار گروه در برگیرنده موتور مرکزی پایگاه داده‌ها می‌باشد این بخش از دیسک ویراژ در شمار نمونه‌هایی با فعالیت کمتر قرار می‌گیرد و در برگیرنده عملکردهایی با دسترسی بالا و شاخصهای برابر نمی‌باشد.
سرور SQL ویرایش سازمانی
سرور * SQL ویرایش سازمانی، نسخه‌ای از سرور SQL با ویژگیهای کامل می‌باشد که در برگیرندهٔ هر دو موتور مرکزی پایگاه داده‌ها و سرویس‌های اضافی می‌باشد و این در حالی است که وجود دامنهٔ ابزارها برای ایجاد و اداره سرور SQL به صورت خوشه‌ای است.
سرور SQL ویرایش برنامه نویسان
نگارش قابل کدنویسی سرور SQL دارای همان ویژگیهای نگارش enterprise این سرور می‌باشد که با وسیله لایسنس، کاربرد آن تنها به عنوان یک سیستم آزمایش و توسعه محدود گردیده و به عنوان یک سرور تولیدی محسوب نمی‌شود. این نسخه به عنوان بخشی از برنامه Dream Spark مایکروسافت برای بارگذاری توسط دانشجویان به طور رایگان موجود می‌باشد.
مایکروسافت اکسپرشن وب
مایکروسافت اکسپرشن وب (Microsoft Expression Web) یک نرم‌افزار ویراستار وب و طراحی وب‌سایت ساخته شده توسط شرکت مایکروسافت است.
مایکروسافت بیزتاک سرور
مایکروسافت بیزتاک سرور یا به اختصار "بیزتاک" مجموعه‌ای از خدمات نرم‌افزاری است که ساختن راه حل های یکپارچه سازی را آسان می‌گرداند.
شما برای راه اندازی این سولوشن یا راه حل نرم‌افزاری نیاز به یک سرور سخت افزاری مجزا دارید. یکی از پیش نیاز های نرم‌افزاری آن، شرپوینت است.
میتوان گفت برای یکپارچه سازی یک سازمان شما در ابتدا نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق و نیاز سنجی هستید. در گام بعدی شما به کمک برنامه نویسی و تعریف شکل و قالب پیغام ها و تعاریف دیگر یکپارچه سازی را انجام میدهید.
این برنامه یک داشبورد و کنترل پنل مرکزی در اختیار شما قرار میدهد که وضعیت جریان های کاری و پروسه های کسب و کار خود را میتوانید در آن مشاهده کنید.
این سرور مبتنی بر پیغام طراحی شده است که کاملاً با طراحی های پیشرفته ی کنونی مثل SOA منطبق است. پس شما هم برای یکپارچه سازی کلیه نرم‌افزار های موجود، باید نگاه سرویس گرا داشته باشید.
همه برنامه های سازمانی شما برای یکپارچه سازی میتوانند پیغامی را به سرور ارسال کنند که سرور بیزتاک با مدیریت کلیه پیغام ها و ایجاد پیغام های جدید و ارسال آن برای برنامه های دیگر سازمان شما یا سازمان همکار شما، یکپارچه سازی را فراهم می کند.
برنامه هایی که میخواهند به بیزتاک وصل شوند را شما باید تحلیل کنید تا بتوانید برای آنها وب سرویسی بنویسید که کار فرستادن پیغام را منظم و مدیریت شده و هماهنگ و استاندارد انجام دهد.
این سرور بر اساس دو لایه طراحی شده است که لایه ی اول مبتنی بر پیغام همه ی کار ها را مدیریت می کند و لایه ی دوم مبتنی برای Orachestration است که هماهنگ کننده و نظم دهنده به کلیه ی دریافت ها و ارسال های پیغام ها با برنامه های جزیره ای در سازمان شماست.
مراحل نصب بیزتاک را با جستجوی ساده در گوگل میتوانید به صورت
های فارسی وا نگلیسی به صورت گام به گام بیابید.
کاربرد های بیزتاک بدلیل تنوع بسیار زیاد آن بستگی به نیاز خاص سازمان شما دارد.
مایکروسافت وان‌نوت
مایکروسافت وان نت (به انگلیسی: Microsoft OneNote) نرم‌افزار برداری مجموعهٔ مایکروسافت آفیس است که اولین بار به همراه مایکروسافت آفیس ۲۰۰۳ ارائه شد.
آشنایی با وان‌نوت
تعریف وان‌نوت
برنامه OneNote مکانی است برای جمع‌آوری، تنظیم، جستجو و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مورد نیاز فرد. انواع مختلف یادداشت‌ها در دفترچه‌ها، فصل‌ها و صفحات وان‌نوت قابل ذخیره است. این نرم‌افزار می‌تواند به عنوان دفترچه شخصی فرد برای جلوگیری از فراموشی عمل کند.
برنامه وان‌نوت را میتوان یک نسخه الکترونیکی از دفترچه‌های کاغذی معمول دانست.
تاریخچه برنامه وان‌نوت
برنامه وان‌نوت در سال ۲۰۰۳ میلادی بصورت یک برنامه جدای از آفیس ۲۰۰۳ نصب می‌شد و البته کارآیی آن کمتر از وان نوت فعلی بود. به مرور که کاربران وان‌نوت پیشنهادهای خود را جهت رفع کاستی‌های آن به مایکروسافت دادند و افزونه‌های مختلفی برای آن نوشته شد، مایکروسافت نسخه جدید آن را در نسخه ۲۰۰۷ آفیس قرار داد. فعلاً نسخه ۲۰۱۳ وان‌نوت به عنوان نسخه آخر این نرم‌افزار با تغییر شکل ظاهری وان‌نوت و تبدیل منوهای ثابت آن به منوهای سیار و روبانی و اضافه نمودن چند قابلیت دیگر در بازار موجود است.
مایکروسافت ویزیو
مایکروسافت ویزیو (به انگلیسی: Microsoft Visio) نرم‌افزاری برای طراحی نمودارها است که تحت سیستم‌عامل ویندوز کار میکند.
معماری نرم‌افزار
معماری نرم‌افزار یعنی ساختار و سازمان یک سیستم نرم‌افزاری که به منظور پشتیبانی از عملیات مشخص، بر روی سازماندهی اجزاء متمرکز می‌باشد. در واقع اجزاء را در حوزه‌های مرتبط به هم گروه بندی میکند. دیگر حوزه‌های مرتبط به هم، بر روی تبادل و تعامل با این حوزه متمرکز می‌شوند.
معماری نرم‌افزار از کلیدی‌ترین بخشهای تولید نرم‌افزار مخصوصا نوع تجاری آن است که البته در سالهای اخیر با ایجاد مدلهای کلاسیک تولید نرم‌افزار به نرم‌افزارهای عظیم تر محدود شده است.
معماری نرم‌افزار در واقع انتخاب یک ساختار کلی برای پیاده سازی یک پروژه نرم‌افزاری بر مبنای مجموعه ای از نیازهای کاربری و تجاری یک سیستم نرم‌افزاری است تا هم بتوان کاربردهای مورد نظر را پیاده سازی کرد و هم بتوان کیفیت نرم‌افزار، تولید آن و نگهداری آن را نیز بهینه کرد و سرعت بخشید. به عبارتی دیگر: معماری نرم افزار یک برنامه یا سیستم محاسباتی، ساختار یا ساختارهای آن سیستم محاسباتی است که خصوصیات قابل رویت از بیرون، عناصر و ارتباطات بین آنها را نشان می دهد.
معماری سرویس‌گرا
معماری سرویس‌گرا (به انگلیسی: Service-oriented Architecture (به اختصار SOA))، رهیافتی‌ست برای ساخت سامانه‌های توزیع‌شده که کارکردهای نرم‌افزاری را در قالب سرویس ارائه میکند.
از این سرویس‌ها هم میتوان برای فراخوانی در نرم‌افزارهای دیگر و هم برای ساخت سرویس‌های جدید استفاده کرد. معماری سرویس‌گرا مجموعه‌ای انعطاف‌پذیر از اصول طراحی است که در مراحل توسعهٔ سامانه‌ها و یکپارچگی در رایانش استفاده می‌شود. سامانه‌ای که بر معماری سرویس‌گرا استوار است، کارکرد را به عنوان مجموعه‌ای از سرویس‌های سازگار بسته‌بندی میکند که میتوانند در چندین سامانهٔ مجزا از دامنه‌های تجاری گوناگون استفاده شوند.
کیت توسعه نرم‌افزار
کیت توسعهٔ نرم‌افزار یا SDK مجموعه توابع و کتابخانه‌های کامپایل شده‌ای که تولیدکنندگان نرم‌افزار برای آسان کردن برنامه‌نویسی برای محیط یا سکوی خاصی فراهم می‌کنند و در اختیار برنامه‌نویسان کاربردی قرار می‌دهند.
نمونه‌ها
Microsoft Windows SDK
Xcode
Android SDK
واین
واین (به انگلیسی: Wine) یک نرم‌افزار کاربردی آزاد است که به نرم‌افزارهای نوشته‌شده سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز اجازهٔ اجرا شدن بر روی سیستم‌عامل‌های شبه-یونیکس را میدهد. همچنین واین دارای کتابخانه‌ای به نام Winelib است که توسعه‌دهندگان میتوانند نرم‌افزارهای ویندوز خود را با آن کامپایل کنند تا سازگار کردن آن برای سیستم‌عامل‌های شبه-یونیکس راحت‌تر شود.
واین یک شبیه‌ساز کامل نیست اما میتوان آن‌را لایه سازگاری نامید به این خاطر که آن پیاده‌سازی دوبارهٔ دی‌ال‌ال‌های ویندوز است. نام واین از مخفف جملهٔ Wine Is Not an Emulator آمده‌است که «واین یک شبیه‌ساز نیست» معنی آن است.
واین در حالت پیش‌فرض بر روی اکثر توزیع‌های گنو/لینوکس نصب نیست و باید آن را جداگانه نصب کنید.
مایکروسافت و واین
مایکروسافت تا به حال به صورت عمومی چیزی درباره واین نگفته‌است. اگرچه نرم‌افزار ویندوز آپدیت به روزرسانی‌های نرم‌افزارهای ویندوز که از طریق واین اجرا می‌شوند را مسدود میکند. در ۱۶ فوریه ۲۰۰۵ Ivan Leo Puoti متوجه شد که مایکروسافت شروع به بررسی در ویندوز رجیستری برای پیدا کردن کلیدهای تنظیمات واین میکند تا نرم‌افزار ویندوز آپدیت آن نرم‌افزارها را مسدود کند تا به روز نشوند.
نرم‌افزار WGA نیز کلیدهای تنظیمات واین را جستجو میکند. در سوالات متدوال نرم‌افزار WGA آمده‌است که WGA برای واین طراحی نشده‌است، از آن‌جایی که واین «ویندوز اصل» را تشکیل نمی‌دهد. وقتی WGA واین را بر روی سیستم تشخیص دهد، پیغامی به کاربران میدهد که ویندوز شما اصل نیست دانلود برای شما غیرفعال خواهد شد. با وجود این موضوع برخی گزارش داده‌اند که WGA بر روی واین به خوبی کار میکند.
پیجین
پیجین (به انگلیسی: Pidgin) یک کلاینت پیام‌رسان فوری (به انگلیسی: Instant Messaging) است که قابلیت اجرا بر روی چند سکو (به انگلیسی: Cross-platform) را دارد. تعداد کاربران پیجین در سال ۲۰۰۷ بیش از ۳ میلیون نفر تخمین زده شده‌است. پیجین یک نرم‌افزار آزاد است و تحت مجوز جی‌پی‌ال انتشار می‌یابد.
اسکوئید
اسکوئید (به انگلیسی: squid) یک کارساز پراکسی (پراکسی سرور) است که روی http و https و ftp عمل میکند و می‌تواند به عنوان کارساز کش (کش‌سرور) نیز به کار رود. اسکوئید یک برنامه چندسکویی است و قابل نصب بر روی طیف وسیعی از سیستم‌عامل‌های شبه یونیکس و همینطور ویندوز است. تا نسخه ۲٫۷، نسخه‌هایی برای سیستم‌عامل ویندوز منتشر می‌شد، اما پشتیبانی از ویندوز در نسخه‌های بعدی متوقف شد. این برنامه که تحت پروانه جی‌پی‌ال منتشر می‌شود، یک نرم‌افزار آزاد است.
تاریخچه
اسکوئید در ابتدا تحت عنوان Harvest object cache توسط پروژه هاروست در دانشگاه دانشگاه کولورادو بولدر توسعه داده شد. در دانشگاه کالیفرنیا، سن دیاگو کارهای بیشتری بر روی برنامه انجام گرفت و بودجه پروژه از طریق دو کمک‌هزینه توسط بنیاد ملی علوم تامین شد. Duane Wessels «آخرین نسخه غیر تجاری» از این برنامه را منشعب کرد و نام آن را به اسکوئید تغییر داد تا مانع اختلاف با انشعاب تجاری که Cached 2.0 نامیده می‌شد، شود که در نهایت نسخه تجاری به نت‌کش تغییر نام یافت. نسخه ۱٫۰٫۰ برنامه اسکوئید در سال ۱۹۹۶ منتشر شد. در حال حاضر این برنامه تقریبا به طور کامل توسط داوطلبان توسعه داده می‌شود.
اشکال نرم‌افزاری
اشکال(به انگلیسی: Bug)، گیر یا باگ نوعی خطا یا اشتباه در اجرای نرم‌افزار است که موجب نتایج اشتباه یا اجرا نشدن نرم‌افزار می‌شود. علت این اشکالات می‌تواند اشتباه در هنگام برنامه‌نویسی باشد. شرکت‌های سازنده نرم‌افزارها برای حل این مشکل قبل از ارائه نسخه نهایی نسخه‌هایی تحت نام بتا یا آلفا انتشار می‌دهند تا افرادی آنها را بررسی کنند و این باگ‌ها را گزارش کنند. به این افراد بتا تستر (Beta Tester) می‌گویند.
بعضی اوقات شرکت‌های سازنده نرم‌افزار به عمد یک یا چند اشکال در نسخه‌های قابل بازی قبل از انتشار، که رایگان پخش می‌کنند، می‌گذارند تا از کپی غیرمجاز آنها جلوگیری کنند مانند بازی کیش یک آدم‌کش.
انواع اشکال
این خطاها انواع مختلفی دارند و هر کدام از این نوع‌ها در زمان خاصی تشخیص داده می‌شوند، انواع خطاهای برنامه‌نوسی به شرح زیر می‌باشد:
خطاهای زمان اجرا
خطاهای زمان کامپایل
خطاهای لغوی
خطاهای نحوی
خطاهای معنایی
خطاهای منطقی
که از بین همهٔ این خطاها، خطاهای نحوی رایجترین می‌باشد.
خطاهای دیرهنگام
بعضی اوقات خطا لغوی است ولی به جای اینکه تحلیل‌گر لغوی آن را تشخیص دهد، در یک مرحله بعد تشخیص داده می‌شود که به این نوع خطاها، خطاهای دیرهنگام گویند.
اشکال‌زدایی
در علم رایانه، اشکال نرم‌افزاری یا باگ، به خطاهای برنامه‌نویسی گفته می‌شود. به حل این مشکلات اشکال‌زدایی یا دیباگ می‌گویند. حل مشکلات نرم‌افزاری به دو صورت انجام می‌پذیرد: اول با داشتن کد اصلی برنامه. دوم با داشتن خود فایل اصلی برنامه.
با داشتن کد اصلی برنامه میتوان از امکانات مفسر برای اشکال‌زدایی استفاده نمود ولی در صورتی که فایل اصلی در اختیار باشد، می‌تواند به کمک علم مهندسی معکوس این کار را انجام داد.
دلیل نام گذاری
در دنیای رایانه، باگ (به انگلیسی: Bug) یا اشکال به معنی اشتباه یا اشکال در برنامه است. اما معنای اصلی آن در انگلیسی حشره می‌باشد. روزی که رایانهٔ Mark I در هاروارد خراب شد پس از یک جستجوی طولانی متخصصین علت مشکل را پیدا کردند. یک حشره کوچک بین نقاط تماس یک رله قرار داشت. به همین دلیل وجود اشکالات رایانه‌ای باگ (حشره) نام گرفت و برطرف کردن این اشکالات کامپیوتری را دیباگ نامیدند.
اصل سادگی
ساده نگاهش دار، احمقانه، یا اصل کیس (به انگلیسی: KISS principle) عنوان اصلی است که توسط کلی جانسون (به انگلیسی: Kelly Johnson) معرفی شد. صورت‌های مختلفی که برای این سرنام ذکر شده است شامل عبارات زیر می‌باشد:
«keep it short and simple»
«keep it simple and stupid»
«keep it simple and straitforward»
«keep it simple sir»
«keep it simple or be stupid»
«keep it simple and sincere»
تلگرام
پیام‌رسان تلگرام یک پیام‌رسان چندسکویی است که برای نسخه‌های کلاینت متن‌باز است. کاربران تلگرام میتوانند پیام‌ها، تصاویر، ویدئوها و اسناد (همه انواع پرونده‌ها پشتیبانی می‌شود) خودویرانگر و رمزنگاری‌شده تبادل کنند. تلگرام رسماً برای اندروید و آی‌اواس (از جمله تبلت‌ها و دستگاه‌های بدون وای-فای) در دسترس است. نرم‌افزارهای کلاینت غیررسمی برای ویندوز فون، همینطور نسخه وب، نسخه اواس ده، نسخه لینوکس و یک کلاینت دسکتاپ ویندوز از توسعه‌دهنده‌های مستقل که از رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار تلگرام استفاده می‌کنند در دسترس هستند.
سیری
سیری (به انگلیسی: Siri) یک دستیار شخصی هوشمند و راهنمای دانا است که به عنوان یک اپلیکیشن برای آی‌اواس اپل کار میکند. این اپلیکیشن از رابط کاربری به زبان طبیعی برای پاسخ دادن به سوالات و ایجاد توصیه‌های کاربر استفاده میکند. انجام این کارها به وسیله ارسال درخواست‌ها به یک مجموعه از خدمات وب صورت می‌گیرد.
پاسخ‌های طنزگونهٔ سیری
گوگل گلس: شرکت اپل به صورت رسمی مطلبی را در نفی یا قبول گوگل گلس منتشر نکرده‌است اما در سیستم سخنگوی موبایل‌های آیفون سیری به صورت طنزگونه‌ای پاسخ‌هایی را قرار داده‌است که در صورتی که کاربر به سیستم سیری بگوید اوکی گلس (عبارتی که به گوگل گلس گفته می‌شود تا دستورها را انجام دهد) سیری پاسخ‌های متفاوتی را به کاربر ارائه میدهد که گویای این نکته است که گوگل گلس گجت جالب نیست.
سف
سف یک سکوی ذخیره‌سازی آزاد، به منظور ایجاد آبجکت، بلاک و فایل سیستم بر روی مجموعه‌ای از رایانه‌های متصل به هم (کلاستر) ایجاد شده است. هدف اصلی سف ایجاد یک فایل سیستم توزیع شده بر روی مجموعه‌ی زیادی از کامپیوترها در مقیاس بالا است. داده‌ها در سف به صورت خودکار کپی می‌شوند و در صورت خطا در یک بخش، از کپی آن اطلاعات جایگزین می‌شود. سف به صورتی طراحی شده است که خود به صورت خودکار ترمیم و مدیریت کند و بر روی سخت‌افزارهای عادی نصب و راه‌اندازی می‌شود.
مایکروسافت آفیس یک مجموعه اداری در بر گیرنده‌ی نرم‌افزارهای یکپارچه با هم، سرورها و سرویس‌ها است که برای سیستم‌عامل‌های مایکروسافت ویندوز و مک اواس ده ساخته شده است. مایکروسافت آفیس در سال ۱۹۸۹ برای سیستم‌عامل مک اواس اکس معرفی شد و در سال بعد یعنی ۱۹۹۰ نسخه تحت ویندوز آن نیز به بازار آمد. اولین نسخه از مجموعه مایکروسافت آفیس شامل برنامه‌های مایکروسافت ورد، مایکروسافت اکسل و مایکروسافت پاورپوینت بود. همچنین برنامه‌های مایکروسافت اکسس و اسکجول پلاس در نگارش حرفه‌ای این نسخه وجود داشت.
واپسین نگارش مایکروسافت آفیس، آفیس 2013 نام دارد که در تاریخ 25 اکتبر 2013 برای مایکروسافت ویندوز منتشر شد و آخرین نسخه تحت سیستم‌عامل مک اواس اکس نیز آفیس ۲۰۰۸ نام گرفته است که در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۰۸ منتشر شده است. آفیس ۲۰۰۷/آفیس ۲۰۰۸ در بردارندهٔ رابط کاربری جدیدی است و از فرمت‌های جدید موسوم به Office Open XML با فرمت‌های docx، xlsx، pptx سود می‌برد. ضمن اینکه مایکروسافت قابلیت جدید، رایگان و افزودنی با نام بستهٔ هماهنگ سازی مایکروسافت آفیس (به انگلیسی: Microsoft Office Compatibility Pack) ایجاد کرده است تا کاربران بتوانند با برنامه‌های پیشین آفیس هم‌چون برنامه‌های آفیس ۲۰۰۳ و آفیس ۲۰۰۰٬ پرونده‌ها با ریخت و فورمت Office Open XML file format را باز کنند. برای نمونه با مایکروسافت آفیس ورد ۲۰۰۳ که به گونه‌ی کارخانه‌ای ناتوان از گشودن و سپاردن در پسوند docx است٬ بتواند پسوند docx را گشوده و آن را ویرایش کرده و آن را ذخیره و سپارش کند.
طبق تحقیقات کمپانی Forrester Research تا تاریخ ژوئن ۲۰۰۹ بعضی از نسخه‌های مایکروسافت آفیس در ۸۰ درصد موارد تجاری و اداری استفاده شده‌است و ۶۴ درصد این موارد از آفیس ۲۰۰۷ استفاده کرده‌اند.
تاریخچهٔ نگارش‌ها
نگارش‌های تحت ویندوز
مایکروسافت آفیس ۳٫۰
مایکروسافت آفیس ۴٫۰
مایکروسافت آفیس ۴٫۳
مایکروسافت آفیس ۹۵
مایکروسافت آفیس ۹۷
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۰
مایکروسافت آفیس اکس‌پی
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۳
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۷
مایکروسافت آفیس ۲۰۱۰
مایکروسافت آفیس ۲۰۱۳
نگارش‌های تحت مک اواس اکس
مایکروسافت آفیس برای مک
مایکروسافت آفیس ۱٫۵ برای مک
مایکروسافت آفیس ۲٫۹ برای مک
مایکروسافت آفیس ۴٫۰ برای مک
مایکروسافت آفیس ۹۸ نسخهٔ مکینتاش
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۱
مایکروسافت آفیس v.X
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۴ برای مک
مایکروسافت آفیس ۲۰۰۸ برای مک
مایکروسافت آوت لوک
مایکروسافت اوت لوک (به انگلیسی: Microsoft Outlook) نرم‌افزار مدیریت ایمیل است که برای اولین بار در سال نود به همراه بستهٔ آفیس رونمایی شد.
این برنامه جزو مجموعه نرم‌افزارهای آفیس می‌باشد. این برنامه برای مدیریت ایمیلها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین یک سرویس ایمیل دهی نیز هست.
مایکروسافت اس‌کیوال سرور
مایکروسافت اس.کیو.ال سرور یا مایکروسافت سی‌کول سرور (به انگلیسی: Microsoft SQL Server) یک نرم‌افزار سیستم مدیریت بانک‌های اطلاعاتی است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده می‌شود. برخی از ویژگیهای این سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها به این شرح است:
بانک اطلاعاتی رابطه‌ای
امکان استفاده از: trigger, View, Stored procedure
پشتیبانی از XML
OLAP
بسیار قدرتمند و بدون محدودیت حجم و تعداد رکورد
پشتیبانی از FullText Search برای سرعت در بازیابی اطلاعات و استفاده از زبان طبیعی در جستجوها
SQL Server 2008
نسخهٔ بعدی سرور SQL سرور SQL2008 می‌باشد با کد نامگذاری «کاتمایی» که برای ارائه به بازار 27فوریه سال 2008 پیشنهاد گردیده و سپس (RTM) در Q32008 عرضه گردید.
آخرین CTP در 19فوریه سال 2008 عرضه گردید. اهداف SQL Server 2008 ایجاد و مدیریت داده‌ها به شکل هماهنگی، سازماندهی و محافظت به شکل اتوماتیک می‌باشد. با توسعه دائمی SQL Server در عرضه تکنولوژی اتلاف وقت به نزدیک صفر رسید.
SQL Server 2008 همیشه در برگیرنده حمایت از داده‌های ساختاری یا نیمه‌ساختاری می‌باشد که این امر شامل قالبهای رسانه‌ای دیجیتال برای عکسها، صوتی، تصویری و دیگر داده‌های چند رسانه‌ای می‌باشد.
در نسخهٔ جدید، اکثر داده‌های چندرسانه‌ای را میتوان به عنوان BLOB (بخش بزرگ بانیری) ذخیره‌سازی کرد. آگاهی درونی از داده‌های چندرسانه‌ای به ما این اجازه را خواهد داد که کارکردهای تخصیص یافته را اجرا نماییم. براساس نظرات پل فلس‌نر، معاونت ارشد مایکروسافت، کاربران سرور SQL Server 2008 شرکت مایکروسافت میتوانند به ذخیره‌سازِی داده‌های پشتیبانی شده برای داده‌هایی با تنوع متفاوت بپردازد: XML، پست الکترونیکی (email)، زمان/تقویم، فایل، پرونده .... از جمله این داده‌ها می‌باشند. همین طور با SQL Server 2008 به خوبی میتوان به اجرای عملیاتی چون جستجو، پرس‌وجو، تجزیه‌وتحلیل، تقسیم‌بندی و انطباق همه نوع از داده‌ها پرداخت. از انواع دیگری از داده‌هایی جدید میتوان از اختصاص داده‌ها و نوع‌های زمانی و انواعی از داده‌های فضایی نام برد که داده‌های وابسته به مکان می‌باشند.
پشتیبانی بهتر برای داده‌های غیرساختاری یا نیمه‌ساختاری با استفاده از بخش * FILESTREAMانجام شده. این نوع از داده‌ها میتوانند اضافه شده یا اینکه برای بازگرفت به هر فایل ذخیره شده، شد سیستم فایلها بکار رونده داده‌های منسجم یا فراداده‌ها در هر فایل باید در پایگاه داده‌های SQL Server ذخیره شوند. و در آنجا اجزا غیرساختاری در سیستم فایل ذخیره می‌شوند. اکثر فایلها میتوانند هم از طریق کنترل‌کننده فایل Win32 و هم از طریق SQL Server با استفاده از T-SQL در پایگاه داده‌ها قرار گیرند.
انجام و دستیابی به داده‌های فایل به عنوان یک BLOB باینری محسوب می‌شود. پشتیبانی و ذخیره‌سازی در پایگاه داده‌ها پشتیبانی و ذخیره‌سازی فایلهای مرجع می‌باشد.
SQL Server 2008 همین طور از سلسله مراتب داده‌های اصلی پشتیبانی میکند و در برگیرندهٔ مفهوم T-SQL می‌باشد که مستقیماً با آنها سروکار دارد بدون اینکه به تحقیق بازگشتی بپردازد.
داده‌های فضایی میتوانند به دو صورت ذخیره‌سازی شوند. یک «زمین صاف» (هندسه یا هندسه مسطح) که نوعی از داده‌ها می‌باشند که ارائه‌دهندهٔ داده‌های هندسی فضایی می‌باشند و به شکلهایی که رد اصل به صورت سیستمهای طراحی کروی و همپایه و... هستند پیش‌بینی شده‌اند. صورت دیگر نوع داده‌های «زمین کروی» (هندسی) هستند که به استفاده از مدلهای بیضی شکل آنچه که در زمین به صورت منفرد و پیوسته تعریف می‌شوند، می‌پردازند.
SQL Server در برگیرنده ویژگیهای بهتری در زمینه فشردگی و متراکم داده می‌باشد و بنابراین در بهبود یافتن توانایی اسکالر به ما کمک میکند. این بخش همین طور دارای اقتدار منابع بوده و به ما این اجازه را میدهد که به ذخیره‌سازی منابع برای کاربران بپردازیم.
SQL Server در بردارندهٔ قابلیتهایی برای شفاف‌سازی داده‌ها برای فشرده‌سازی و ذخیره آنها می‌باشد SQL Server کتمایی از موجودیت ساختار *ADO.NET پشتیبانی کرده و به ثبت ابزارها، همانندسازی و تعریف داده‌ها می‌پردازد. تعریف داده‌ها به ساختن مدل داده‌های موجود خواهد پرداخت.
سرویس‌های ثبت‌کنندهٔ SQL Server به ثبت جداول با قابلیتهایی از تطبیق داده‌ها و تجسم محصولات خواهند پرداخت.
آنچه که به وسیلهٔ مایکروسافت از مدیریت جانبی حاصل می‌شود اجازه میدهد که سیاست پیکربندی و محدودیتها در پایگاه کامل داده‌ها و جداول مورد اطمینان بطور دستوری ایجاد گردد.
نسخهٔ مدیریت استادیو {{|5}} SQL Server شامل SQL Server 2008 می‌باشد که به پشتیبانی از جستجوگر SQL می‌پردازد. علاوه بر این به وسیلهٔ CTP رایج انتخاب لازم برای تحقیق و بررسی محدود می‌شود. این امر باعث ساختارهای دیگری از T-SQL در انتشارات بعدی می‌گردد. * SQL Server 2008 به ایجاد پایگاه داده‌های موجود از طریق بدنه قدرت ویندوز و کاربرد مدیریت در دسترسی می‌پردازد. بنابراین سرور و همهٔ نمونه‌های پیوسته میتوانند به وسیله بدنهٔ قدرت ویندوز اداره شوند. * Editions شرکت مایکروسافت به ایجاد سرور SQL موجود در نسخه‌های چندگانه کرد که دارای دستگاه‌هایی با ویژگی متفاوت و کاربرانی با اهداف متمایز بود.
آخرین ویرایش :
SqlServer 2014
ویرایش‌های مختلف
سرور SQL ویرایش متراکم (SQL CE)
این ویراستار فشرده یک موتور با پایگاه داده‌های مستحکم می‌باشد. به جهت اندازه کوچک آن دارای دستگاهی با ویژگیهای کاهش‌دهنده در مقایسه با ویراستارهای دیگر می‌باشد. این وسیله به وسیلهٔ پایگاه داده‌ها با سایز حداکثر 4GB محدود شده و نمی‌تواند براساس سرویس ویندوز عمل نماید ویراستار متراکم باید تابع تقاضای کاربرد می‌باشد.
سرور SQL ویرایش محدود (SQL Server Express)
سرور SQL با ویراژ پرسرعت یک میزان پایین، ویراژ آزاد از سرور SQL می‌باشد که در برگیرنده موتور مرکزی پایگاه داده‌هاست. در حالیکه هیچ گونه محدودیتی در شماره پایگاه داده‌ها یا کاربران پشتیبانی شده وجود ندارد پایگاه داده‌های کلی به ذخیره‌سازی در بخشهای مجزا می‌پردازد. هدف از این کار جایگزینی *MSDE می‌باشد. سرویس جستجوگر متن کامل به عنوان یک بخش ضمیمه در سرور SQL با ویراژ پرسرعت قرار می‌گیرد. بطور کلی نسخهٔ سرور SQL مدیریت استودیو برای عمل ویراستاری در دسترس می‌باشد.
سرور SQL ویرایش گروه کاری
سرور SQL با ویراژ کار گروه در برگیرنده موتور مرکزی پایگاه داده‌ها می‌باشد این بخش از دیسک ویراژ در شمار نمونه‌هایی با فعالیت کمتر قرار می‌گیرد و در برگیرنده عملکردهایی با دسترسی بالا و شاخصهای برابر نمی‌باشد.
سرور SQL ویرایش سازمانی
سرور * SQL ویرایش سازمانی، نسخه‌ای از سرور SQL با ویژگیهای کامل می‌باشد که در برگیرندهٔ هر دو موتور مرکزی پایگاه داده‌ها و سرویس‌های اضافی می‌باشد و این در حالی است که وجود دامنهٔ ابزارها برای ایجاد و اداره سرور SQL به صورت خوشه‌ای است.
سرور SQL ویرایش برنامه نویسان
نگارش قابل کدنویسی سرور SQL دارای همان ویژگیهای نگارش enterprise این سرور می‌باشد که با وسیله لایسنس، کاربرد آن تنها به عنوان یک سیستم آزمایش و توسعه محدود گردیده و به عنوان یک سرور تولیدی محسوب نمی‌شود. این نسخه به عنوان بخشی از برنامه Dream Spark مایکروسافت برای بارگذاری توسط دانشجویان به طور رایگان موجود می‌باشد.
مایکروسافت اکسپرشن وب
مایکروسافت اکسپرشن وب (Microsoft Expression Web) یک نرم‌افزار ویراستار وب و طراحی وب‌سایت ساخته شده توسط شرکت مایکروسافت است.
مایکروسافت بیزتاک سرور
مایکروسافت بیزتاک سرور یا به اختصار "بیزتاک" مجموعه‌ای از خدمات نرم‌افزاری است که ساختن راه حل های یکپارچه سازی را آسان می‌گرداند.
شما برای راه اندازی این سولوشن یا راه حل نرم‌افزاری نیاز به یک سرور سخت افزاری مجزا دارید. یکی از پیش نیاز های نرم‌افزاری آن، شرپوینت است.
میتوان گفت برای یکپارچه سازی یک سازمان شما در ابتدا نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق و نیاز سنجی هستید. در گام بعدی شما به کمک برنامه نویسی و تعریف شکل و قالب پیغام ها و تعاریف دیگر یکپارچه سازی را انجام میدهید.
این برنامه یک داشبورد و کنترل پنل مرکزی در اختیار شما قرار میدهد که وضعیت جریان های کاری و پروسه های کسب و کار خود را میتوانید در آن مشاهده کنید.
این سرور مبتنی بر پیغام طراحی شده است که کاملاً با طراحی های پیشرفته ی کنونی مثل SOA منطبق است. پس شما هم برای یکپارچه سازی کلیه نرم‌افزار های موجود، باید نگاه سرویس گرا داشته باشید.
همه برنامه های سازمانی شما برای یکپارچه سازی میتوانند پیغامی را به سرور ارسال کنند که سرور بیزتاک با مدیریت کلیه پیغام ها و ایجاد پیغام های جدید و ارسال آن برای برنامه های دیگر سازمان شما یا سازمان همکار شما، یکپارچه سازی را فراهم می کند.
برنامه هایی که میخواهند به بیزتاک وصل شوند را شما باید تحلیل کنید تا بتوانید برای آنها وب سرویسی بنویسید که کار فرستادن پیغام را منظم و مدیریت شده و هماهنگ و استاندارد انجام دهد.
این سرور بر اساس دو لایه طراحی شده است که لایه ی اول مبتنی بر پیغام همه ی کار ها را مدیریت می کند و لایه ی دوم مبتنی برای Orachestration است که هماهنگ کننده و نظم دهنده به کلیه ی دریافت ها و ارسال های پیغام ها با برنامه های جزیره ای در سازمان شماست.
مراحل نصب بیزتاک را با جستجوی ساده در گوگل میتوانید به صورت
های فارسی وا نگلیسی به صورت گام به گام بیابید.
کاربرد های بیزتاک بدلیل تنوع بسیار زیاد آن بستگی به نیاز خاص سازمان شما دارد.
مایکروسافت وان‌نوت
مایکروسافت وان نت (به انگلیسی: Microsoft OneNote) نرم‌افزار برداری مجموعهٔ مایکروسافت آفیس است که اولین بار به همراه مایکروسافت آفیس ۲۰۰۳ ارائه شد.
آشنایی با وان‌نوت
تعریف وان‌نوت
برنامه OneNote مکانی است برای جمع‌آوری، تنظیم، جستجو و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مورد نیاز فرد. انواع مختلف یادداشت‌ها در دفترچه‌ها، فصل‌ها و صفحات وان‌نوت قابل ذخیره است. این نرم‌افزار می‌تواند به عنوان دفترچه شخصی فرد برای جلوگیری از فراموشی عمل کند.
برنامه وان‌نوت را میتوان یک نسخه الکترونیکی از دفترچه‌های کاغذی معمول دانست.
تاریخچه برنامه وان‌نوت
برنامه وان‌نوت در سال ۲۰۰۳ میلادی بصورت یک برنامه جدای از آفیس ۲۰۰۳ نصب می‌شد و البته کارآیی آن کمتر از وان نوت فعلی بود. به مرور که کاربران وان‌نوت پیشنهادهای خود را جهت رفع کاستی‌های آن به مایکروسافت دادند و افزونه‌های مختلفی برای آن نوشته شد، مایکروسافت نسخه جدید آن را در نسخه ۲۰۰۷ آفیس قرار داد. فعلاً نسخه ۲۰۱۳ وان‌نوت به عنوان نسخه آخر این نرم‌افزار با تغییر شکل ظاهری وان‌نوت و تبدیل منوهای ثابت آن به منوهای سیار و روبانی و اضافه نمودن چند قابلیت دیگر در بازار موجود است.
مایکروسافت ویزیو
مایکروسافت ویزیو (به انگلیسی: Microsoft Visio) نرم‌افزاری برای طراحی نمودارها است که تحت سیستم‌عامل ویندوز کار میکند.
معماری نرم‌افزار
معماری نرم‌افزار یعنی ساختار و سازمان یک سیستم نرم‌افزاری که به منظور پشتیبانی از عملیات مشخص، بر روی سازماندهی اجزاء متمرکز می‌باشد. در واقع اجزاء را در حوزه‌های مرتبط به هم گروه بندی میکند. دیگر حوزه‌های مرتبط به هم، بر روی تبادل و تعامل با این حوزه متمرکز می‌شوند.
معماری نرم‌افزار از کلیدی‌ترین بخشهای تولید نرم‌افزار مخصوصا نوع تجاری آن است که البته در سالهای اخیر با ایجاد مدلهای کلاسیک تولید نرم‌افزار به نرم‌افزارهای عظیم تر محدود شده است.
معماری نرم‌افزار در واقع انتخاب یک ساختار کلی برای پیاده سازی یک پروژه نرم‌افزاری بر مبنای مجموعه ای از نیازهای کاربری و تجاری یک سیستم نرم‌افزاری است تا هم بتوان کاربردهای مورد نظر را پیاده سازی کرد و هم بتوان کیفیت نرم‌افزار، تولید آن و نگهداری آن را نیز بهینه کرد و سرعت بخشید. به عبارتی دیگر: معماری نرم افزار یک برنامه یا سیستم محاسباتی، ساختار یا ساختارهای آن سیستم محاسباتی است که خصوصیات قابل رویت از بیرون، عناصر و ارتباطات بین آنها را نشان می دهد.
معماری سرویس‌گرا
معماری سرویس‌گرا (به انگلیسی: Service-oriented Architecture (به اختصار SOA))، رهیافتی‌ست برای ساخت سامانه‌های توزیع‌شده که کارکردهای نرم‌افزاری را در قالب سرویس ارائه میکند.
از این سرویس‌ها هم میتوان برای فراخوانی در نرم‌افزارهای دیگر و هم برای ساخت سرویس‌های جدید استفاده کرد. معماری سرویس‌گرا مجموعه‌ای انعطاف‌پذیر از اصول طراحی است که در مراحل توسعهٔ سامانه‌ها و یکپارچگی در رایانش استفاده می‌شود. سامانه‌ای که بر معماری سرویس‌گرا استوار است، کارکرد را به عنوان مجموعه‌ای از سرویس‌های سازگار بسته‌بندی میکند که میتوانند در چندین سامانهٔ مجزا از دامنه‌های تجاری گوناگون استفاده شوند.
کیت توسعه نرم‌افزار
کیت توسعهٔ نرم‌افزار یا SDK مجموعه توابع و کتابخانه‌های کامپایل شده‌ای که تولیدکنندگان نرم‌افزار برای آسان کردن برنامه‌نویسی برای محیط یا سکوی خاصی فراهم می‌کنند و در اختیار برنامه‌نویسان کاربردی قرار می‌دهند.
نمونه‌ها
Microsoft Windows SDK
Xcode
Android SDK
واین
واین (به انگلیسی: Wine) یک نرم‌افزار کاربردی آزاد است که به نرم‌افزارهای نوشته‌شده سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز اجازهٔ اجرا شدن بر روی سیستم‌عامل‌های شبه-یونیکس را میدهد. همچنین واین دارای کتابخانه‌ای به نام Winelib است که توسعه‌دهندگان میتوانند نرم‌افزارهای ویندوز خود را با آن کامپایل کنند تا سازگار کردن آن برای سیستم‌عامل‌های شبه-یونیکس راحت‌تر شود.
واین یک شبیه‌ساز کامل نیست اما میتوان آن‌را لایه سازگاری نامید به این خاطر که آن پیاده‌سازی دوبارهٔ دی‌ال‌ال‌های ویندوز است. نام واین از مخفف جملهٔ Wine Is Not an Emulator آمده‌است که «واین یک شبیه‌ساز نیست» معنی آن است.
واین در حالت پیش‌فرض بر روی اکثر توزیع‌های گنو/لینوکس نصب نیست و باید آن را جداگانه نصب کنید.
مایکروسافت و واین
مایکروسافت تا به حال به صورت عمومی چیزی درباره واین نگفته‌است. اگرچه نرم‌افزار ویندوز آپدیت به روزرسانی‌های نرم‌افزارهای ویندوز که از طریق واین اجرا می‌شوند را مسدود میکند. در ۱۶ فوریه ۲۰۰۵ Ivan Leo Puoti متوجه شد که مایکروسافت شروع به بررسی در ویندوز رجیستری برای پیدا کردن کلیدهای تنظیمات واین میکند تا نرم‌افزار ویندوز آپدیت آن نرم‌افزارها را مسدود کند تا به روز نشوند.
نرم‌افزار WGA نیز کلیدهای تنظیمات واین را جستجو میکند. در سوالات متدوال نرم‌افزار WGA آمده‌است که WGA برای واین طراحی نشده‌است، از آن‌جایی که واین «ویندوز اصل» را تشکیل نمی‌دهد. وقتی WGA واین را بر روی سیستم تشخیص دهد، پیغامی به کاربران میدهد که ویندوز شما اصل نیست دانلود برای شما غیرفعال خواهد شد. با وجود این موضوع برخی گزارش داده‌اند که WGA بر روی واین به خوبی کار میکند.
پیجین
پیجین (به انگلیسی: Pidgin) یک کلاینت پیام‌رسان فوری (به انگلیسی: Instant Messaging) است که قابلیت اجرا بر روی چند سکو (به انگلیسی: Cross-platform) را دارد. تعداد کاربران پیجین در سال ۲۰۰۷ بیش از ۳ میلیون نفر تخمین زده شده‌است. پیجین یک نرم‌افزار آزاد است و تحت مجوز جی‌پی‌ال انتشار می‌یابد.
اسکوئید
اسکوئید (به انگلیسی: squid) یک کارساز پراکسی (پراکسی سرور) است که روی http و https و ftp عمل میکند و می‌تواند به عنوان کارساز کش (کش‌سرور) نیز به کار رود. اسکوئید یک برنامه چندسکویی است و قابل نصب بر روی طیف وسیعی از سیستم‌عامل‌های شبه یونیکس و همینطور ویندوز است. تا نسخه ۲٫۷، نسخه‌هایی برای سیستم‌عامل ویندوز منتشر می‌شد، اما پشتیبانی از ویندوز در نسخه‌های بعدی متوقف شد. این برنامه که تحت پروانه جی‌پی‌ال منتشر می‌شود، یک نرم‌افزار آزاد است.
تاریخچه
اسکوئید در ابتدا تحت عنوان Harvest object cache توسط پروژه هاروست در دانشگاه دانشگاه کولورادو بولدر توسعه داده شد. در دانشگاه کالیفرنیا، سن دیاگو کارهای بیشتری بر روی برنامه انجام گرفت و بودجه پروژه از طریق دو کمک‌هزینه توسط بنیاد ملی علوم تامین شد. Duane Wessels «آخرین نسخه غیر تجاری» از این برنامه را منشعب کرد و نام آن را به اسکوئید تغییر داد تا مانع اختلاف با انشعاب تجاری که Cached 2.0 نامیده می‌شد، شود که در نهایت نسخه تجاری به نت‌کش تغییر نام یافت. نسخه ۱٫۰٫۰ برنامه اسکوئید در سال ۱۹۹۶ منتشر شد. در حال حاضر این برنامه تقریبا به طور کامل توسط داوطلبان توسعه داده می‌شود.
اشکال نرم‌افزاری
اشکال(به انگلیسی: Bug)، گیر یا باگ نوعی خطا یا اشتباه در اجرای نرم‌افزار است که موجب نتایج اشتباه یا اجرا نشدن نرم‌افزار می‌شود. علت این اشکالات می‌تواند اشتباه در هنگام برنامه‌نویسی باشد. شرکت‌های سازنده نرم‌افزارها برای حل این مشکل قبل از ارائه نسخه نهایی نسخه‌هایی تحت نام بتا یا آلفا انتشار می‌دهند تا افرادی آنها را بررسی کنند و این باگ‌ها را گزارش کنند. به این افراد بتا تستر (Beta Tester) می‌گویند.
بعضی اوقات شرکت‌های سازنده نرم‌افزار به عمد یک یا چند اشکال در نسخه‌های قابل بازی قبل از انتشار، که رایگان پخش می‌کنند، می‌گذارند تا از کپی غیرمجاز آنها جلوگیری کنند مانند بازی کیش یک آدم‌کش.
انواع اشکال
این خطاها انواع مختلفی دارند و هر کدام از این نوع‌ها در زمان خاصی تشخیص داده می‌شوند، انواع خطاهای برنامه‌نوسی به شرح زیر می‌باشد:
خطاهای زمان اجرا
خطاهای زمان کامپایل
خطاهای لغوی
خطاهای نحوی
خطاهای معنایی
خطاهای منطقی
که از بین همهٔ این خطاها، خطاهای نحوی رایجترین می‌باشد.
خطاهای دیرهنگام
بعضی اوقات خطا لغوی است ولی به جای اینکه تحلیل‌گر لغوی آن را تشخیص دهد، در یک مرحله بعد تشخیص داده می‌شود که به این نوع خطاها، خطاهای دیرهنگام گویند.
اشکال‌زدایی
در علم رایانه، اشکال نرم‌افزاری یا باگ، به خطاهای برنامه‌نویسی گفته می‌شود. به حل این مشکلات اشکال‌زدایی یا دیباگ می‌گویند. حل مشکلات نرم‌افزاری به دو صورت انجام می‌پذیرد: اول با داشتن کد اصلی برنامه. دوم با داشتن خود فایل اصلی برنامه.
با داشتن کد اصلی برنامه میتوان از امکانات مفسر برای اشکال‌زدایی استفاده نمود ولی در صورتی که فایل اصلی در اختیار باشد، می‌تواند به کمک علم مهندسی معکوس این کار را انجام داد.
دلیل نام گذاری
در دنیای رایانه، باگ (به انگلیسی: Bug) یا اشکال به معنی اشتباه یا اشکال در برنامه است. اما معنای اصلی آن در انگلیسی حشره می‌باشد. روزی که رایانهٔ Mark I در هاروارد خراب شد پس از یک جستجوی طولانی متخصصین علت مشکل را پیدا کردند. یک حشره کوچک بین نقاط تماس یک رله قرار داشت. به همین دلیل وجود اشکالات رایانه‌ای باگ (حشره) نام گرفت و برطرف کردن این اشکالات کامپیوتری را دیباگ نامیدند.
اصل سادگی
ساده نگاهش دار، احمقانه، یا اصل کیس (به انگلیسی: KISS principle) عنوان اصلی است که توسط کلی جانسون (به انگلیسی: Kelly Johnson) معرفی شد. صورت‌های مختلفی که برای این سرنام ذکر شده است شامل عبارات زیر می‌باشد:
«keep it short and simple»
«keep it simple and stupid»
«keep it simple and straitforward»
«keep it simple sir»
«keep it simple or be stupid»
«keep it simple and sincere»
تلگرام
پیام‌رسان تلگرام یک پیام‌رسان چندسکویی است که برای نسخه‌های کلاینت متن‌باز است. کاربران تلگرام میتوانند پیام‌ها، تصاویر، ویدئوها و اسناد (همه انواع پرونده‌ها پشتیبانی می‌شود) خودویرانگر و رمزنگاری‌شده تبادل کنند. تلگرام رسماً برای اندروید و آی‌اواس (از جمله تبلت‌ها و دستگاه‌های بدون وای-فای) در دسترس است. نرم‌افزارهای کلاینت غیررسمی برای ویندوز فون، همینطور نسخه وب، نسخه اواس ده، نسخه لینوکس و یک کلاینت دسکتاپ ویندوز از توسعه‌دهنده‌های مستقل که از رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار تلگرام استفاده می‌کنند در دسترس هستند.
سیری
سیری (به انگلیسی: Siri) یک دستیار شخصی هوشمند و راهنمای دانا است که به عنوان یک اپلیکیشن برای آی‌اواس اپل کار میکند. این اپلیکیشن از رابط کاربری به زبان طبیعی برای پاسخ دادن به سوالات و ایجاد توصیه‌های کاربر استفاده میکند. انجام این کارها به وسیله ارسال درخواست‌ها به یک مجموعه از خدمات وب صورت می‌گیرد.
پاسخ‌های طنزگونهٔ سیری
گوگل گلس: شرکت اپل به صورت رسمی مطلبی را در نفی یا قبول گوگل گلس منتشر نکرده‌است اما در سیستم سخنگوی موبایل‌های آیفون سیری به صورت طنزگونه‌ای پاسخ‌هایی را قرار داده‌است که در صورتی که کاربر به سیستم سیری بگوید اوکی گلس (عبارتی که به گوگل گلس گفته می‌شود تا دستورها را انجام دهد) سیری پاسخ‌های متفاوتی را به کاربر ارائه میدهد که گویای این نکته است که گوگل گلس گجت جالب نیست.
سف
سف یک سکوی ذخیره‌سازی آزاد، به منظور ایجاد آبجکت، بلاک و فایل سیستم بر روی مجموعه‌ای از رایانه‌های متصل به هم (کلاستر) ایجاد شده است. هدف اصلی سف ایجاد یک فایل سیستم توزیع شده بر روی مجموعه‌ی زیادی از کامپیوترها در مقیاس بالا است. داده‌ها در سف به صورت خودکار کپی می‌شوند و در صورت خطا در یک بخش، از کپی آن اطلاعات جایگزین می‌شود. سف به صورتی طراحی شده است که خود به صورت خودکار ترمیم و مدیریت کند و بر روی سخت‌افزارهای عادی نصب و راه‌اندازی می‌شود.
3:05 am
استان خراسان رضوی
استان خراسان رضوی یکی از استان‌های خراسان در شمال شرقی ایران به مرکزیت مشهد است که از شمال با ترکمنستان و استان خراسان شمالی، از غرب با استان سمنان، از جنوب غربی و جنوب با استان خراسان جنوبی و از شرق با افغانستان همسایه است. این استان در سال ۱۳۸۳ با تقسیم استان خراسان به سه استان ایجاد شد.
واژهٔ رضوی در نام این استان، به مقبرهٔ علی بن موسی الرضا در مرکز این استان اشاره دارد.
مساحت این استان ۱۱۸٬۸۵۴ کیلومتر مربع بوده که از این نظر جهارمین استان بزرگ کشور است.
خراسان رضوی از ۲۵ شهرستان و ۶۵ بخش تشکیل شده‌است.
تاریخچه
خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله ها و دولت های بسیاری در قلمرو خود بوده است. اقوام مختلف اعراب، ترک ها، کردها، مغول ها، ترکمن ها و افغان ها زمان به زمان به این منطقه تغییرات را به ارمغان آورده اند.
جغرافیدانان باستان ایران، ایران را به هشت بخش تقسیم کرده که خراسان بزرگ شکوفا ترین و بزرگترین قلمرو بوده است. اسفراین نیز، در میان دیگر شهرهای استان، یکی از نقاط کانونی برای اقامت اقوام آریایی پس از ورود به ایران محسوب می گردد.
امپراتوری اشکانیان برای چندین سال در نزدیکی مرو در خراسان مستقر بوده است. در دوران ساسانیان نیز استان توسط یک سپهبد که "پادگوسبان" نامیده می شده و چهار مرگراوس (margraves) که هر یک فرمانده یکی چهار بخش استان بوده اند حکومت می شده است.
در دوران فتوحات مسلمانان در ایران خراسان به چهار بخش تقسیم گردید و هر بخش به اسم شهر بزرگ خود یعنی نیشابور، مرو، هرات و بلخ نامیده شدند.
آمار جمعیتی
تعداد کل جمعیت استان بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ تعداد ۵٬۹۹۴٬۴۰۲ نفر بوده که شامل ۲٬۹۹۹٬۵۲۹ نفر مرد و ۲٬۹۹۴٬۸۷۳ نفر زن می‌باشد.
مشهد
مشهدکلان‌شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمان افشاریان، پایتخت ایران بود. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ این شهر با ۲٬۴۱۰٬۸۰۰ نفر جمعیت دومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران است.این شهر به واسطه وجود حرم علی بن موسی‌الرضا، هشتمین امام مذهب شیعه، سالانه پذیرای بیش از ۳۲ میلیون زائر از داخل و بیش از یک میلیون زائر از خارج از کشور است. مشهد تنها در فصل تابستان سال ۱۳۸۹ پذیرای بیش از ۱۳ میلیون مسافر بوده‌است. آمار نشان میدهد وجود آرامگاه علی بن موسی الرضا در مشهد موجب شده است که به طور میانگین هر ایرانی، هر سه سال یک‌بار به مشهد سفر کند. مساحت شهر مشهد درآخرین تغییرات بالغ بر ۲۸۸ کیلومتر مربع می‌باشد.
پیشینه
حوضهٔ رودخانهٔ کشف‌رود که شهر مشهد در آن قرار دارد. به خاطر شرایط مناسب طبیعی، از پیش از اسلام به عنوان یکی از بخشهای مورد توجه برای سکونت در خراسان به حساب می‌آمده است. این منطقه در آغاز مسکن اقوام آریائی بود. در نزدیکی شهر کنونی مشهد، شهری بنام توس وجود داشته است. در اسطوره‌های ایرانی بنای اصلی شهر توس را به جمشید و بازبنای آن را به توس، پهلوان و سپهسالار کیانی نسبت می‌دهند. از تاریخ این شهر در پیش از اسلام، به جز افسانه‌ای چند، آگاهی چندانی در دست نیست. ولی با توجه به اسناد موجود، میتوان گمان برد که این شهر در اواخر حکومت ساسانیان، یکی از مرزداری‌های سر راه گرگان و نیشابور به مرو و بلخ، و از ولایت‌های مشهور در خراسان بزرگ بوده‌است.
توس در زمان خلافت عثمان به‌طور کامل توسط اعراب فتح شد. در دورهٔ اسلامی این منطقه بخشی از ولایت توس به مرکزیت شهر تابران بود که آبادی‌های سناباد و نوغان که بخشی از مشهد کنونی هستند را نیز در بر می‌گرفت. پس از حملهٔ مغولان مردم شهر ویران‌شدهٔ توس به مشهد مهاجرت کردند و شهر گسترش پیدا کرد. مشهد در زمان حکومت نادرشاه افشار به عنوان پایتخت ایران برگزیده شد.
نام مشهد
واژه مشهد به معنی محل شهادت است. علی بن موسی الرضا پس از قتل به دست مأمون عباسی در سال ۲۰۲ هـ. ق، در آرامگاه هارونی سناباد به خاک سپرده شد. از آن پس «سناباد نوغان» به نام «مشهدالرضا» خوانده شد و کم‌کم بر پهنه آن، به ویژه در زمان شاه تهماسب صفوی افزوده گشته و مردم توس به مشهد کوچ داده شدند؛ و به مرور زمان نام مشهد بر این شهر ماندگار شد. گفتنی است که نام مشهد اولین بار توسط سلطان محمود غزنوی به این شهر داده شد.
مشهد در دوره اسلامی
به گفته تاریخ نویسان، هنگامی که یزدگرد سوم از برابر سپاهیان مسلمان عرب گریخت، به خراسان روی آورد. سپاه مسلمانان به فرماندهی احنف بن قیس که مامور فنح خراسان بودند وی را تعقیب کردند. یزدگرد که آنان را به دنبال خویش یافت، راهی توس شد تا از کنارنگ توس مرزبان خود در آن خطه پناه بخواهد، اما کنارنگ با این بهانه که از یک سو، توس گنجایش موکب بزرگ پادشاهی را ندارد، و از سوی دیگر، پناه دادن به پادشاه، امکان یورش سپاه مسلمانان را افزایش میدهد، یزدگرد را از توس راهی مرو کرد. حاکم مرو نیز در آغاز به استقبال یزدگرد شتافت، اما سرانجام از او رخ برتافت و آخرین شاه ساسانی در سال ۳۱ هجری به دست آسیابانی در مرو کشته شد. کنارنگ توس هم با احساس خطر از سپاه مسلمانان، طی نامه‌ای از عبدالله بن عامر، امان خواست و عهد کرد که اگر پیشنهاد او پذیرفته شود، در فتح نیشابور مسلمانان را یاری خواهد داد. پس چنین کرد و به امارت نیشابور دست یافت. با این ترفند، کنارنگیان، به رغم فتح خراسان، همچنان نفوذ خود را در خطه توس حفظ کردند و تا پایان عصر اموی و چیرگی سپاه ابومسلم در سال ۱۲۹ هجری، در آن جا ماندند و تنها پس از یورش سرداران ابومسلم بود که آن جا را رها ساختند.
مشهد در دوره امویان
از تاریخ توس در دوران امویان نیز خبر چندانی در دست نیست. تنها باید از مهاجرت و اقامت و درگذشت خواجه ربیع بن خثیم از یاران ابن مسعود صحابی یاد کرد که در حدود سالهای ۳۵ هجری راهی خراسان شد و در نوغان اقامت گزید و در سال ۶۱ در همان جا درگذشت و دفن شد.
مشهد در دوره عباسیان
در دوره عباسیان، گرچه فرمانداران خراسان از جانب حکومت مرکزی برگزیده می‌شدند، اما بی کفایتی این والیان و جنبش‌هایی که در گوشه و کنار این خطه رخ می‌داد، گاه مردم را چنان برمی‌آشفت که خواهان برکناری ایشان می‌شدند. از جمله در سالهای پایانی قرن دوم، آن زمان که علی بن عیسی والی خراسان بود، فتنه و آشوب تا آن اندازه در خراسان بالا گرفت که هارون الرشید در سال ۱۸۹ خود برای سرکوب شورش، رهسپار ولایات شرقی شد. اما علی بن عیسی، فرصت طلبانه، و با هدایای بسیار، در ری نزد او آمد و هارون او را در حکمرانی خراسان پایدار داشت. ولی با سپری شدن یک سال، شورش از حد گذشت و هارون وی را برکنار نمود. در سال ۱۹۲ نیز خود برای استقرار امنیت کامل، راهی خراسان شد و در باغ حمید بن قحطبه اقامت گزید. یک سال پس از آن چنان بیمار شد که همان جا مرد و در تالار بزرگ کاخی که در آن باغ قرار داشت، به خاک سپرده شد. در دوران حکومت هارون عباسی، حمید بن قحطبه طائی والی خراسان بود که کاخی در باغی واقع در ۱٫۵ کیلومتری سناباد داشت. در بهار سال ۱۹۳ هجری قمری، هارون که برای سرکوب شورشی عازم سمرقند بود، در نوغان بیمار شد و بنا به وصیتش او را در آن باغ دفن کردند. چند سال بعد در دوران خلافت مامون، در ۲۰۲ هجری قمری، علی بن موسی‌الرضا که پس از یک سال اقامت در مرو عازم بغداد بود، در منزل امیر سناباد مسموم شد و مأمون پیکر او را نزدیک قبر هارون به خاک سپرد. از آن پس آن نقطه «مشهد الرضا» به معنی «محل شهادت رضا» و به اختصار مشهد نام گرفت.
از توس تا مشهد
توس، در دل خود شهرهایی داشته، که نوغان و طابران از آبادترین آنها بوده و آورده‌اند که این دو شهر هزار قریه و آبادی را در بر می‌گرفته‌است.... در طول تاریخ، گاه نوغان اعتبار افزونتری می‌یافته و زمانی طابران رونق بیشتری داشته‌است. جایی که اکنون به نام شهر توس معروف است و آرامگاه فردوسی، حماسه سرای نامدار ایران در آن قرار دارد، تنها بخشی از توس قدیم، یعنی همان طابران است، که بقایای ارگ و باروی نیمه ویرانی که مردم آن را قصر مامون می‌خوانند و بنای بزرگی که به بقعه هارونیه مشهور شده‌است، در آن پیداست. این محل، در حال حاضر حدود بیست کیلومتری شمال غربی شهر مشهد است. دیگر شهر بزرگ و نامدار توس، نوغان بوده که اینک در دل شهر مشهد قرار دارد. یکی از آبادی‌های پیرامون نوغان، روستایی به نام سناباد بوده که آب و هوایی خوش و مطبوع، کشتزارهایی پربار، قنات‌هایی سرشار و بوستانهایی شاداب و سرسبز داشته‌است. در بهار سال ۱۹۳ ه-ق هنگامی که هارون جهت سرکوب شورشی در سمرقند به نوغان رسید مریض و سپس فوت نمود وی وصیت نموده بود پس از مرگ او را در باغ مجاور محل اقامتش دفن نمایند. مآمون جانشین هارون پس از گذشت چند سالی از خلافتش در اثر طغیانی که علیه وی در عراق پدید آمد به قصد آنکه تمایل شیعیان را به خود جلب کند «علی ابن موسی الرضا» را به جانشینی نامزد کرد. علی ابن موسی الرضا پس از یک سال ماندن در مرو رهسپار بغداد شد، وقتی به روستای نوغان رسید به خانه امیر سناباد وارد و در آن جا مسموم و در سال ۲۰۲ یا ۲۰۳ ه-ق پس از سه روز درگذشت و پیکرش در باغ حمید بن قحطبه در ۱٫۵ کیلومتری روستای سناباد مدفون شد، از همان زمان این نقطه به نام مشهد الرضا و بعد به اختصار مشهد نام گرفت.
در تاریخ ۱۳۸۸/۸/۸ سالروز تولد علی بن موسی الرضا، امام هشتم شیعیان، توسط محمود احمدی نژاد (رئیس جمهور وقت) و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مشهد رسماً به عنوان «پایتخت معنوی ایران» برگزیده شد
مناطق شهری مشهد
منطقه ثامن: تقریبا شامل منطقه اطراف حرم می‌شود و دارای بافت قدیمی- مذهبی - سنتی است. بیشتر هتلها، هتل آپارتمانها و مهمانپذیرهای مشهد در این منطقه واقع شده‌اند و جو زائر پذیر دارد.
منطقه احمدآباد: از جمله محله‌های قدیمی شهر مشهد است و جزو مناطق اعیان نشین این شهر به شمار می‌رود.
منطقه قاسم‌آباد (شهرک غرب): جزو محله‌های تازه آباد شده مشهد است. قاسم‌آباد در شمال غربی مشهد واقع شده و از نظر شهرسازی، به روز تر از سایر نقاط شهر می‌باشد. محله‌های آن دارای پارکهای متعددی است.
جغرافیای طبیعی
شهر مشهد مرکز استان خراسان رضوی با ۲۸۸ کیلومتر مربع مساحت، در شمال شرق ایران و در طول جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۳۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۸ دقیقه و در حوضه آبریز کشف رود، بین رشته کوه‌های بینالود و هزار مسجد واقع است. ارتفاع شهر از سطح دریا ۹۸۵ متر و فاصلهٔ آن از تهران ۹۶۶ کیلومتر است.
زمین‌شناسی
دشت (جلکه) مشهد که جزو حوضه آبریز کشف رود می‌باشد. دشت مشهد به صورت دره وسیع دارای ابعادی به طول بیش از 100km و عرض متوسط حدود 25 km و وسعت حدود 2500 km2 می‌باشد. دشت مشهد با مختصات طول جغرافیایی ۵۸° و ۲۱´ تا ۶۰° و ۸´ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۵° و ۴۰´ تا ۳۶° ۰۳´ درجه شمالی در حوضه آبریز رودخانه کشف رود در خراسان رضوی قرار دارد. از میان سازندهای موجود در این دشت سازند مزدوران (سازند دوران دوم) در رابطه با منابع آب زیرزمینی حائض اهمیت است. این سازند که از رسوبات سخت کربناته تشکیل شده به دلیل وجود فضاهای خالی کارستی قادر است سفره‌های آب زیرزمینی را بوجود آورد. از جمله منابع آب سطحی این دشت نیز میتوان به خود رودخانه کشف رود اشاره کرد. این رودخانه در گذشته دارای آب زیادی بوده‌است ولی در حال حاضر به علت پایین افتادن سطح آب زیرزمینی و در نتیجه قطع شدن زهکش‌ها تنها در مواقع سیلابی شدید مقداری آب از سرشاخه‌های آن وارد می‌شوند.
اقلیم
آب و هوای مشهد معتدل و متغیر است و وزش بادها در آن بیشتر در جهت جنوب شرقی به شمال غربی است. حداکثر درجه حرارت در تابستان‌ها ۴۳ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان‌ها ۲۳ درجه زیر صفر است.
نمای شهر
دیدنی‌ها
از دیدنی‌های داخل شهر مشهد و اطراف آن میتوان به موارد زیر اشاره نمود: اماکن زیارتی:مسجد گوهرشاد، مسجد هفتاد و دو تن، مصلی طرق
از دیگر مراکز دیدنی شهر مشهد میتوان به موزه‌های آستان قدس رضوی (که خود شامل چندین موزه است)، مجموعه سرزمین موج‌های آبی به عنوان بزرگترین پارک آبی سرپوشیده اشاره کرد.
اماکن باستانی:از سناباد و توس قدیم آثار تاریخی زیادی بر جای نمانده است.(هم اکنون شهر توس در حال یازسازی است) چهار طاقی بازه هور از قدیمی‌ترین بناهای موجود در محدودهٔ شهر است که زمان ساخته‌شدنش را قرن سوم میلادی تخمین می‌زنند.
اماکن تاریخی: آرامگاه نادرشاه، آرامگاه فردوسی، ایستگاه راه آهن،
پارک‌ها: پارک کوهسنگی، پارک و شهربازی ملت، کوهستان پارک شادی، باغ وحش و پارک جنگلی وکیل‌آباد
ییلاقات: شاندیز و طرقبه، زشک، نغندر، جاغرق، منطقه ییلاقی خور (قزلق) و منطقه ییلاقی سررود در شمال غربی مشهد، چالی دره، پارک جنگلی وکیل‌آباد، بوستان ملت، آبشار اخلمد و کنگ (ماسوله‌ای کوچک)، آبشار ارتکند، پارک جنگلی نه دره در دو کیلومتری جنوب مشهد، منطقه دیدنی فریزی، سد ارداک، هفت حوض، چشمه گیلاس، چشمه گراب
مراکز خرید: مجتمع تجاری پروما، بازار رضا، بازار بین‌المللی، بازار خیام، مجتمع آلتون و مجتمع تجاری الماس شرق و مجتمع تجاری وصال، بازار بعثت طرقبه میل اخنگان،، گنبد خشتی، گنبد هارونیه مدارسه عباسقلی خان
معماری و شهرسازی
شهر مشهد در گذشته دارای سه حصار بوده‌است و گسترش شهر در گذشته به سمت غرب (حرم علی بن موسی‌الرضا) بوده. ساخت اصلی شهر فعلی در ۲۵ سال اول قرن حاضر پایه ریزی شده‌است. خیابان، میدان و ساختمانهای دولتی سه عامل هدایت توسعه شهر را به عهده داشته‌اند. شهر دارای دو مرکز اصلی است.
چهار سمت شهر از طریق چند خیابان اصلی به میدان مرکزی اتصال می‌یابد. توسعه شهر در دهه ۱۳۲۵ تا ۱۳۳۵ در جنوب غربی و غرب صورت گرفت. راه آهن و فرودگاه تأثیر زیادی بر چگونگی هدایت توسعه داشته‌اند. در دهه ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۵، جاده جدید تهران باعث توسعه شهر به سمت جنوب گردید. از سال ۴۵ به بعد توسعه شهر منطبق با طرح جامع هدایت شده‌است. در سال ۱۳۵۵ محور اصلی جامعه سنتو، دانشگاه فردوسی و پارک ملت توسعه شهر را به سمت غرب تشدید نمودند. این شهر قرار بود به دو قسمت مذهبی - سنتی (مشهد شرقی یا رضوی) و توریستی - مدرن (مشهد غربی یا پهلوی) تقسیم شود، که با انقلاب اسلامی ناکام ماند. در دوره شهرداری شهردار پژمان این امر با پاره‌ای تغییرات انجام گردید و شهرستان طرقبه-شاندیز به عنوان شهر توریستی مشهد معرفی گردید. ساختار کالبدی شهر به صورت قطاعی است. مراکز تجاری و خدماتی در اطراف حرم و قطاع غربی تمرکز یافته‌اند و واحدهای مسکونی در دو محور غرب و شرق قرار دارند.
فضای سبز
از جمله پارکهای محبوب و مورد توجه مردم شهر مشهد، میتوان به پارک ملت، پارک بانوان (حجاب)، باغ ملی، پارک بزرگ وحدت، امام رضا (گلشهر)، کوهستان پارک شادی، پارک رازی (قره خان)، پارک امت، پارک محلی مطهر، پارک پردیس قائم، پارک میرزا کوچک خان، پارک خورشید و پارک کوهسنگی اشاره کرد. پارک خورشید، اولین پارک مشهد است که در آن زمین فوتبال ساحلی و زمین والیبال ساحلی، با ابعاد استاندارد، ایجاد شده است؛ گفتنی است که روشنایی آلاچیق‌های این پارک از سلولار خورشیدی تامین می‌گردد.
استان خراسان رضوی یکی از استان‌های خراسان در شمال شرقی ایران به مرکزیت مشهد است که از شمال با ترکمنستان و استان خراسان شمالی، از غرب با استان سمنان، از جنوب غربی و جنوب با استان خراسان جنوبی و از شرق با افغانستان همسایه است. این استان در سال ۱۳۸۳ با تقسیم استان خراسان به سه استان ایجاد شد.
واژهٔ رضوی در نام این استان، به مقبرهٔ علی بن موسی الرضا در مرکز این استان اشاره دارد.
مساحت این استان ۱۱۸٬۸۵۴ کیلومتر مربع بوده که از این نظر جهارمین استان بزرگ کشور است.
خراسان رضوی از ۲۵ شهرستان و ۶۵ بخش تشکیل شده‌است.
تاریخچه
خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله ها و دولت های بسیاری در قلمرو خود بوده است. اقوام مختلف اعراب، ترک ها، کردها، مغول ها، ترکمن ها و افغان ها زمان به زمان به این منطقه تغییرات را به ارمغان آورده اند.
جغرافیدانان باستان ایران، ایران را به هشت بخش تقسیم کرده که خراسان بزرگ شکوفا ترین و بزرگترین قلمرو بوده است. اسفراین نیز، در میان دیگر شهرهای استان، یکی از نقاط کانونی برای اقامت اقوام آریایی پس از ورود به ایران محسوب می گردد.
امپراتوری اشکانیان برای چندین سال در نزدیکی مرو در خراسان مستقر بوده است. در دوران ساسانیان نیز استان توسط یک سپهبد که "پادگوسبان" نامیده می شده و چهار مرگراوس (margraves) که هر یک فرمانده یکی چهار بخش استان بوده اند حکومت می شده است.
در دوران فتوحات مسلمانان در ایران خراسان به چهار بخش تقسیم گردید و هر بخش به اسم شهر بزرگ خود یعنی نیشابور، مرو، هرات و بلخ نامیده شدند.
آمار جمعیتی
تعداد کل جمعیت استان بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ تعداد ۵٬۹۹۴٬۴۰۲ نفر بوده که شامل ۲٬۹۹۹٬۵۲۹ نفر مرد و ۲٬۹۹۴٬۸۷۳ نفر زن می‌باشد.
مشهد
مشهدکلان‌شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمان افشاریان، پایتخت ایران بود. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ این شهر با ۲٬۴۱۰٬۸۰۰ نفر جمعیت دومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران است.این شهر به واسطه وجود حرم علی بن موسی‌الرضا، هشتمین امام مذهب شیعه، سالانه پذیرای بیش از ۳۲ میلیون زائر از داخل و بیش از یک میلیون زائر از خارج از کشور است. مشهد تنها در فصل تابستان سال ۱۳۸۹ پذیرای بیش از ۱۳ میلیون مسافر بوده‌است. آمار نشان میدهد وجود آرامگاه علی بن موسی الرضا در مشهد موجب شده است که به طور میانگین هر ایرانی، هر سه سال یک‌بار به مشهد سفر کند. مساحت شهر مشهد درآخرین تغییرات بالغ بر ۲۸۸ کیلومتر مربع می‌باشد.
پیشینه
حوضهٔ رودخانهٔ کشف‌رود که شهر مشهد در آن قرار دارد. به خاطر شرایط مناسب طبیعی، از پیش از اسلام به عنوان یکی از بخشهای مورد توجه برای سکونت در خراسان به حساب می‌آمده است. این منطقه در آغاز مسکن اقوام آریائی بود. در نزدیکی شهر کنونی مشهد، شهری بنام توس وجود داشته است. در اسطوره‌های ایرانی بنای اصلی شهر توس را به جمشید و بازبنای آن را به توس، پهلوان و سپهسالار کیانی نسبت می‌دهند. از تاریخ این شهر در پیش از اسلام، به جز افسانه‌ای چند، آگاهی چندانی در دست نیست. ولی با توجه به اسناد موجود، میتوان گمان برد که این شهر در اواخر حکومت ساسانیان، یکی از مرزداری‌های سر راه گرگان و نیشابور به مرو و بلخ، و از ولایت‌های مشهور در خراسان بزرگ بوده‌است.
توس در زمان خلافت عثمان به‌طور کامل توسط اعراب فتح شد. در دورهٔ اسلامی این منطقه بخشی از ولایت توس به مرکزیت شهر تابران بود که آبادی‌های سناباد و نوغان که بخشی از مشهد کنونی هستند را نیز در بر می‌گرفت. پس از حملهٔ مغولان مردم شهر ویران‌شدهٔ توس به مشهد مهاجرت کردند و شهر گسترش پیدا کرد. مشهد در زمان حکومت نادرشاه افشار به عنوان پایتخت ایران برگزیده شد.
نام مشهد
واژه مشهد به معنی محل شهادت است. علی بن موسی الرضا پس از قتل به دست مأمون عباسی در سال ۲۰۲ هـ. ق، در آرامگاه هارونی سناباد به خاک سپرده شد. از آن پس «سناباد نوغان» به نام «مشهدالرضا» خوانده شد و کم‌کم بر پهنه آن، به ویژه در زمان شاه تهماسب صفوی افزوده گشته و مردم توس به مشهد کوچ داده شدند؛ و به مرور زمان نام مشهد بر این شهر ماندگار شد. گفتنی است که نام مشهد اولین بار توسط سلطان محمود غزنوی به این شهر داده شد.
مشهد در دوره اسلامی
به گفته تاریخ نویسان، هنگامی که یزدگرد سوم از برابر سپاهیان مسلمان عرب گریخت، به خراسان روی آورد. سپاه مسلمانان به فرماندهی احنف بن قیس که مامور فنح خراسان بودند وی را تعقیب کردند. یزدگرد که آنان را به دنبال خویش یافت، راهی توس شد تا از کنارنگ توس مرزبان خود در آن خطه پناه بخواهد، اما کنارنگ با این بهانه که از یک سو، توس گنجایش موکب بزرگ پادشاهی را ندارد، و از سوی دیگر، پناه دادن به پادشاه، امکان یورش سپاه مسلمانان را افزایش میدهد، یزدگرد را از توس راهی مرو کرد. حاکم مرو نیز در آغاز به استقبال یزدگرد شتافت، اما سرانجام از او رخ برتافت و آخرین شاه ساسانی در سال ۳۱ هجری به دست آسیابانی در مرو کشته شد. کنارنگ توس هم با احساس خطر از سپاه مسلمانان، طی نامه‌ای از عبدالله بن عامر، امان خواست و عهد کرد که اگر پیشنهاد او پذیرفته شود، در فتح نیشابور مسلمانان را یاری خواهد داد. پس چنین کرد و به امارت نیشابور دست یافت. با این ترفند، کنارنگیان، به رغم فتح خراسان، همچنان نفوذ خود را در خطه توس حفظ کردند و تا پایان عصر اموی و چیرگی سپاه ابومسلم در سال ۱۲۹ هجری، در آن جا ماندند و تنها پس از یورش سرداران ابومسلم بود که آن جا را رها ساختند.
مشهد در دوره امویان
از تاریخ توس در دوران امویان نیز خبر چندانی در دست نیست. تنها باید از مهاجرت و اقامت و درگذشت خواجه ربیع بن خثیم از یاران ابن مسعود صحابی یاد کرد که در حدود سالهای ۳۵ هجری راهی خراسان شد و در نوغان اقامت گزید و در سال ۶۱ در همان جا درگذشت و دفن شد.
مشهد در دوره عباسیان
در دوره عباسیان، گرچه فرمانداران خراسان از جانب حکومت مرکزی برگزیده می‌شدند، اما بی کفایتی این والیان و جنبش‌هایی که در گوشه و کنار این خطه رخ می‌داد، گاه مردم را چنان برمی‌آشفت که خواهان برکناری ایشان می‌شدند. از جمله در سالهای پایانی قرن دوم، آن زمان که علی بن عیسی والی خراسان بود، فتنه و آشوب تا آن اندازه در خراسان بالا گرفت که هارون الرشید در سال ۱۸۹ خود برای سرکوب شورش، رهسپار ولایات شرقی شد. اما علی بن عیسی، فرصت طلبانه، و با هدایای بسیار، در ری نزد او آمد و هارون او را در حکمرانی خراسان پایدار داشت. ولی با سپری شدن یک سال، شورش از حد گذشت و هارون وی را برکنار نمود. در سال ۱۹۲ نیز خود برای استقرار امنیت کامل، راهی خراسان شد و در باغ حمید بن قحطبه اقامت گزید. یک سال پس از آن چنان بیمار شد که همان جا مرد و در تالار بزرگ کاخی که در آن باغ قرار داشت، به خاک سپرده شد. در دوران حکومت هارون عباسی، حمید بن قحطبه طائی والی خراسان بود که کاخی در باغی واقع در ۱٫۵ کیلومتری سناباد داشت. در بهار سال ۱۹۳ هجری قمری، هارون که برای سرکوب شورشی عازم سمرقند بود، در نوغان بیمار شد و بنا به وصیتش او را در آن باغ دفن کردند. چند سال بعد در دوران خلافت مامون، در ۲۰۲ هجری قمری، علی بن موسی‌الرضا که پس از یک سال اقامت در مرو عازم بغداد بود، در منزل امیر سناباد مسموم شد و مأمون پیکر او را نزدیک قبر هارون به خاک سپرد. از آن پس آن نقطه «مشهد الرضا» به معنی «محل شهادت رضا» و به اختصار مشهد نام گرفت.
از توس تا مشهد
توس، در دل خود شهرهایی داشته، که نوغان و طابران از آبادترین آنها بوده و آورده‌اند که این دو شهر هزار قریه و آبادی را در بر می‌گرفته‌است.... در طول تاریخ، گاه نوغان اعتبار افزونتری می‌یافته و زمانی طابران رونق بیشتری داشته‌است. جایی که اکنون به نام شهر توس معروف است و آرامگاه فردوسی، حماسه سرای نامدار ایران در آن قرار دارد، تنها بخشی از توس قدیم، یعنی همان طابران است، که بقایای ارگ و باروی نیمه ویرانی که مردم آن را قصر مامون می‌خوانند و بنای بزرگی که به بقعه هارونیه مشهور شده‌است، در آن پیداست. این محل، در حال حاضر حدود بیست کیلومتری شمال غربی شهر مشهد است. دیگر شهر بزرگ و نامدار توس، نوغان بوده که اینک در دل شهر مشهد قرار دارد. یکی از آبادی‌های پیرامون نوغان، روستایی به نام سناباد بوده که آب و هوایی خوش و مطبوع، کشتزارهایی پربار، قنات‌هایی سرشار و بوستانهایی شاداب و سرسبز داشته‌است. در بهار سال ۱۹۳ ه-ق هنگامی که هارون جهت سرکوب شورشی در سمرقند به نوغان رسید مریض و سپس فوت نمود وی وصیت نموده بود پس از مرگ او را در باغ مجاور محل اقامتش دفن نمایند. مآمون جانشین هارون پس از گذشت چند سالی از خلافتش در اثر طغیانی که علیه وی در عراق پدید آمد به قصد آنکه تمایل شیعیان را به خود جلب کند «علی ابن موسی الرضا» را به جانشینی نامزد کرد. علی ابن موسی الرضا پس از یک سال ماندن در مرو رهسپار بغداد شد، وقتی به روستای نوغان رسید به خانه امیر سناباد وارد و در آن جا مسموم و در سال ۲۰۲ یا ۲۰۳ ه-ق پس از سه روز درگذشت و پیکرش در باغ حمید بن قحطبه در ۱٫۵ کیلومتری روستای سناباد مدفون شد، از همان زمان این نقطه به نام مشهد الرضا و بعد به اختصار مشهد نام گرفت.
در تاریخ ۱۳۸۸/۸/۸ سالروز تولد علی بن موسی الرضا، امام هشتم شیعیان، توسط محمود احمدی نژاد (رئیس جمهور وقت) و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مشهد رسماً به عنوان «پایتخت معنوی ایران» برگزیده شد
مناطق شهری مشهد
منطقه ثامن: تقریبا شامل منطقه اطراف حرم می‌شود و دارای بافت قدیمی- مذهبی - سنتی است. بیشتر هتلها، هتل آپارتمانها و مهمانپذیرهای مشهد در این منطقه واقع شده‌اند و جو زائر پذیر دارد.
منطقه احمدآباد: از جمله محله‌های قدیمی شهر مشهد است و جزو مناطق اعیان نشین این شهر به شمار می‌رود.
منطقه قاسم‌آباد (شهرک غرب): جزو محله‌های تازه آباد شده مشهد است. قاسم‌آباد در شمال غربی مشهد واقع شده و از نظر شهرسازی، به روز تر از سایر نقاط شهر می‌باشد. محله‌های آن دارای پارکهای متعددی است.
جغرافیای طبیعی
شهر مشهد مرکز استان خراسان رضوی با ۲۸۸ کیلومتر مربع مساحت، در شمال شرق ایران و در طول جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۳۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۸ دقیقه و در حوضه آبریز کشف رود، بین رشته کوه‌های بینالود و هزار مسجد واقع است. ارتفاع شهر از سطح دریا ۹۸۵ متر و فاصلهٔ آن از تهران ۹۶۶ کیلومتر است.
زمین‌شناسی
دشت (جلکه) مشهد که جزو حوضه آبریز کشف رود می‌باشد. دشت مشهد به صورت دره وسیع دارای ابعادی به طول بیش از 100km و عرض متوسط حدود 25 km و وسعت حدود 2500 km2 می‌باشد. دشت مشهد با مختصات طول جغرافیایی ۵۸° و ۲۱´ تا ۶۰° و ۸´ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۵° و ۴۰´ تا ۳۶° ۰۳´ درجه شمالی در حوضه آبریز رودخانه کشف رود در خراسان رضوی قرار دارد. از میان سازندهای موجود در این دشت سازند مزدوران (سازند دوران دوم) در رابطه با منابع آب زیرزمینی حائض اهمیت است. این سازند که از رسوبات سخت کربناته تشکیل شده به دلیل وجود فضاهای خالی کارستی قادر است سفره‌های آب زیرزمینی را بوجود آورد. از جمله منابع آب سطحی این دشت نیز میتوان به خود رودخانه کشف رود اشاره کرد. این رودخانه در گذشته دارای آب زیادی بوده‌است ولی در حال حاضر به علت پایین افتادن سطح آب زیرزمینی و در نتیجه قطع شدن زهکش‌ها تنها در مواقع سیلابی شدید مقداری آب از سرشاخه‌های آن وارد می‌شوند.
اقلیم
آب و هوای مشهد معتدل و متغیر است و وزش بادها در آن بیشتر در جهت جنوب شرقی به شمال غربی است. حداکثر درجه حرارت در تابستان‌ها ۴۳ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان‌ها ۲۳ درجه زیر صفر است.
نمای شهر
دیدنی‌ها
از دیدنی‌های داخل شهر مشهد و اطراف آن میتوان به موارد زیر اشاره نمود: اماکن زیارتی:مسجد گوهرشاد، مسجد هفتاد و دو تن، مصلی طرق
از دیگر مراکز دیدنی شهر مشهد میتوان به موزه‌های آستان قدس رضوی (که خود شامل چندین موزه است)، مجموعه سرزمین موج‌های آبی به عنوان بزرگترین پارک آبی سرپوشیده اشاره کرد.
اماکن باستانی:از سناباد و توس قدیم آثار تاریخی زیادی بر جای نمانده است.(هم اکنون شهر توس در حال یازسازی است) چهار طاقی بازه هور از قدیمی‌ترین بناهای موجود در محدودهٔ شهر است که زمان ساخته‌شدنش را قرن سوم میلادی تخمین می‌زنند.
اماکن تاریخی: آرامگاه نادرشاه، آرامگاه فردوسی، ایستگاه راه آهن،
پارک‌ها: پارک کوهسنگی، پارک و شهربازی ملت، کوهستان پارک شادی، باغ وحش و پارک جنگلی وکیل‌آباد
ییلاقات: شاندیز و طرقبه، زشک، نغندر، جاغرق، منطقه ییلاقی خور (قزلق) و منطقه ییلاقی سررود در شمال غربی مشهد، چالی دره، پارک جنگلی وکیل‌آباد، بوستان ملت، آبشار اخلمد و کنگ (ماسوله‌ای کوچک)، آبشار ارتکند، پارک جنگلی نه دره در دو کیلومتری جنوب مشهد، منطقه دیدنی فریزی، سد ارداک، هفت حوض، چشمه گیلاس، چشمه گراب
مراکز خرید: مجتمع تجاری پروما، بازار رضا، بازار بین‌المللی، بازار خیام، مجتمع آلتون و مجتمع تجاری الماس شرق و مجتمع تجاری وصال، بازار بعثت طرقبه میل اخنگان،، گنبد خشتی، گنبد هارونیه مدارسه عباسقلی خان
معماری و شهرسازی
شهر مشهد در گذشته دارای سه حصار بوده‌است و گسترش شهر در گذشته به سمت غرب (حرم علی بن موسی‌الرضا) بوده. ساخت اصلی شهر فعلی در ۲۵ سال اول قرن حاضر پایه ریزی شده‌است. خیابان، میدان و ساختمانهای دولتی سه عامل هدایت توسعه شهر را به عهده داشته‌اند. شهر دارای دو مرکز اصلی است.
چهار سمت شهر از طریق چند خیابان اصلی به میدان مرکزی اتصال می‌یابد. توسعه شهر در دهه ۱۳۲۵ تا ۱۳۳۵ در جنوب غربی و غرب صورت گرفت. راه آهن و فرودگاه تأثیر زیادی بر چگونگی هدایت توسعه داشته‌اند. در دهه ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۵، جاده جدید تهران باعث توسعه شهر به سمت جنوب گردید. از سال ۴۵ به بعد توسعه شهر منطبق با طرح جامع هدایت شده‌است. در سال ۱۳۵۵ محور اصلی جامعه سنتو، دانشگاه فردوسی و پارک ملت توسعه شهر را به سمت غرب تشدید نمودند. این شهر قرار بود به دو قسمت مذهبی - سنتی (مشهد شرقی یا رضوی) و توریستی - مدرن (مشهد غربی یا پهلوی) تقسیم شود، که با انقلاب اسلامی ناکام ماند. در دوره شهرداری شهردار پژمان این امر با پاره‌ای تغییرات انجام گردید و شهرستان طرقبه-شاندیز به عنوان شهر توریستی مشهد معرفی گردید. ساختار کالبدی شهر به صورت قطاعی است. مراکز تجاری و خدماتی در اطراف حرم و قطاع غربی تمرکز یافته‌اند و واحدهای مسکونی در دو محور غرب و شرق قرار دارند.
فضای سبز
از جمله پارکهای محبوب و مورد توجه مردم شهر مشهد، میتوان به پارک ملت، پارک بانوان (حجاب)، باغ ملی، پارک بزرگ وحدت، امام رضا (گلشهر)، کوهستان پارک شادی، پارک رازی (قره خان)، پارک امت، پارک محلی مطهر، پارک پردیس قائم، پارک میرزا کوچک خان، پارک خورشید و پارک کوهسنگی اشاره کرد. پارک خورشید، اولین پارک مشهد است که در آن زمین فوتبال ساحلی و زمین والیبال ساحلی، با ابعاد استاندارد، ایجاد شده است؛ گفتنی است که روشنایی آلاچیق‌های این پارک از سلولار خورشیدی تامین می‌گردد.
ساعت : 3:05 am | نویسنده : admin
|
مطلب بعدی